De
winner wint van de loser
The Max Pam Globe
“Marte Jacobs, de nieuwe roman van
Tim Krabbé, heeft alle kenmerken van een echte Krabbé. De hoofdpersoon is een
man alleen, die geconfronteerd wordt met een liefde uit zijn jeugd. Die liefde
is destijds op niets uitgelopen, maar door een gebeurtenis in het heden komt de
obsessie van toen in al haar hevigheid weer boven. En dan is er natuurlijk de
twist aan het eind, waarin alles zich ontvouwt, nadat wij pagina’s lang in
spanning zijn gehouden. Maar bovenal is er die specifieke stijl die een Krabbé
tot een Krabbé maakt. Eenvoudig van taal, ogenschijnlijk ongelaagd, maar
geschreven in de bedoeling om onbewust bij de lezer emoties teweeg te brengen.”
Benen
die mooi konden worden
Peters Arjan, De Volkskrant
“Zo bezien is Marte Jacobs niet
alleen een gethematiseerde frustratie van de schrijver Krabbé, maar een
afrekening met álle schrijverij, die de ware wonderen en tragiek alleen maar
ijdel kan omcirkelen.
Knap gedaan weer, en ook een tikje
pijnlijk, vooral voor de morsdode aanleiding van dit alles, de muze van een
evergreen, het Girafje, het Meisje, met die benen die voor altijd onvolgroeid
blijven, verstard in de belofte.”
Tim
Krabbé does it again
Bas Belleman, Trouw
“Misschien laat Krabbé de deur iets
te eenvoudig in het slot vallen. Er blijft nog genoeg reden tot twijfel. Emile
heeft bijvoorbeeld twee gedichten voor Marte geschreven. Het eerste is klassiek
geworden, maar het tweede was niet best. Waarom is dat tweede gedicht niet
gelukt? En wat heeft dat met Marte’s dood te maken?
Maar zo’n vraag kán alleen bij je
opkomen als het personage levensecht is geschilderd, als je hem bij wijze van
spreken de hand hebt mogen schudden. Dat heeft Krabbé mooi voor elkaar
gekregen.”
Metaproza
Jozien Sas (eigen waardering)
Dit zijn een paar
fragmenten genomen uit enkele recensies. De recensenten verkondigen een
positieve mening over het boek ‘Marte Jacobs’. Persoonlijk was ik ook laaiend
enthousiast over dit boek. Ik had het uitgekozen voor twee redenen. Ten eerste
was ik al bekend met de schrijver Tim Krabbé door ‘Het Gouden Ei’ en ten tweede
was het een relatief dun boek. Ik begon te lezen met niet al te hoge verwachtingen.
In het begin moest
ik me worstelen doorheen het verhaal. Dat lag niet aan het taalgebruik, dat
tevens alledaags en eenvoudig was, maar door de sprongen doorheen de tijd. Emile
is immers aan het begin 60 jaar oud. Dit is ook zijn leeftijd op het einde.
Daartussen wordt er teruggeblikt naar zijn ‘wilde’ jaren. Eenmaal wanneer het
verhaal op gang was (ongeveer wanneer het leven van Emile als puber werd
beschreven), was ik verdiept in mijn eigen leeswereld. De onbereikbare liefde
omwille van het leeftijdsverschil intrigeerde me. Ik wou als lezer dat Emile en
Marte een koppel zouden worden, maar het lot besliste anders. In het begin kreeg
de lezer immers de informatie dat hun relatie tragisch zou eindigen met een
zelfmoord. Tim Krabbé wist ondanks die ‘spoiler’ wel de spanning hoog te
houden. Zo wordt de lezer bijvoorbeeld nog niet op de hoogte gebracht van de
reden van de zelfmoord waartoe het hele verhaal de lezer leidt. In de weg naar
de verrassende twist krijgt de lezer nog heel wat (suggestieve) informatie die
uiteindelijk als puzzelstukjes in elkaar zullen vallen. Een ander element
waarmee de spanning te snijden is, is het gedicht ‘Pasgeboren Girafje’ dat zeer
veel lof kent, maar nooit aan de lezer getoond wordt. Als lezer was ik enkel op
de hoogte van wat het gedicht inhield en dat het erg in de smaak viel, maar
zelf kreeg ik het gedicht nooit te lezen. (zie bericht ‘Pasgeboren Girafje’)
Doordat het verhaal
en de personages niet ver weg van mijn bed stonden, kon ik me bovendien werkelijk
inleven. De beschrijving van de personages door Tim Krabbé levert natuurlijk ook
een grote bijdrage aan dat inlevingsvermogen.
Daarnaast vond ik
het mooi hoe Tim Krabbé een fenomeen uit de oudheid, namelijk de ‘Muze’,
toepaste in zijn hedendaags boek. Ook de tragische ondertoon dat deze liefde
geen ‘happy-end’ kent, charmeerde me, hoewel het ook erg cliché kan aandoen.
Tot slot was er nog
een ander element dat ik merkwaardig vond. In poëzie kom ik het vaker tegen,
maar in romans was ik het nog niet tegengekomen: een boek over een auteur, over
een dichter en zelfs soms over een boek. Analoog met metapoëzie zou men kunnen
spreken over ‘metaproza’.
De spanning is te
snijden doorheen het leesproces, in de positieve zin. Het boek leest als een
trein door die spanning, maar ook door het inlevingsvermogen, het intrigerende
thema en andere elementen. Kortom, ‘Marte Jacobs’ van Tim Krabbé is een echte
aanrader.
Het personage Willem Reiff, een succesvolle schrijver,
kan enerzijds gezien worden als een afspiegeling van de schrijver Van Dis of
A.F.Th van der Heijden volgens Max Pam (zie bericht ‘Recensent aan het woord’). Anderzijds ziet
hij ook een afsplitsing van Krabbé in dit personage, meer bepaald de Krabbé van
de succesvolle boeken die worden vertaald en zelfs verfilmd. 
